بازرسی کالا در مبدا
بازرسی کالا در مبدا به طور رسمی در سال ۱۹۹۴ به عنوان توافقی برای بهبود استانداردهای تجارت بین المللی تحت موافقتنامه عمومی تعرفه‌ها و تجارت (GATT) معرفی شد که بعدا توسط سازمان تجارت جهانی (WTO) جایگزین شد. بازرسی در مبدا یک روش بازرسی و یک روش کنترل کیفیت مهم برای کالای خریداری شده است که در مبدا انجام می گیرد.
اطمینان از کیفیت و مرغوبیت کالای وارداتی و صادراتی، همواره دغدغه اصلی تجار و دیگر فعالان بخش بازرگانی و از همه مهم‌تر مسئولین کشورهای مقصد بوده است. امروزه بازرسی کالا (Inspection) در مبدا جزو اولویت مهم پروسه صادرات و واردات تبدیل شده است. گسترش این موضوع در سطح جهانی تا حدی بوده که از بازرسی کالا در مبدا به عنوان یکی از مراحل پیچیده و کاملاً تخصصی بازرگانی یاد شود.
روش انجام بازرسی کالا در مبدا
شرکت های بازرسی کننده کالا باید صلاحیت فنی و شایستگی های لازم را داشته باشند و از بازرسی کالا گزارش دقیق فنی ارائه دهند. در این روش، کمیت و کیفیت کالا مطابق آنچه در قرارداد ذکر شده توسط نیروهای ماهر شرکت بازرسی کالا بررسی می شود تا اطمینان خریدار جلب شود و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری به عمل آید؛ بعلاوه در صورت تمایل خریدار، بسته بندی، بارگیری و حمل و نقل کالا نیز مورد بازرسی قرار می گیرد.در صورت عدم ذکر مشخصات مربوط به بسته بندی، شرکت بازرسی کالا، بازرسی در مبدا را مطابق با استاندارد ها و عرف جاری تولید کننده و یا فروشنده بررسی می کند.چگونگی زمان و مکان بازرسی کالا در اعتبارات اسنادی باید به طور شفاف و دقیق ذکر شده باشد، در صورت نبودن این الزامات، کالا نمی تواند از گمرک ترخیص گردد.کلیه مشخصاتی که برای بررسی از لحاظ کمیت و کیفیت و بسته بندی و … مورد نظر است باید در سفارش بازرسی کالا در مبدا آمده باشد و هر گونه تغییرات توسط شرکت های ترخیص کالا باید در اسرع وقت به اطلاع شرکت بازرسی کالا برسد.
همچنین بعضی کالاها طبق دسته بندی سازمان ملی استاندارد، مشمول استاندارد اجباری می شوند که باید کیفیت شان با استانداردهای اعلام شده این سازمان در کشور مقصد مطابقت داشته باشد و اگر این بازرسی در مبدا صورت گیرد؛ شرکت بازرسی کالا، گواهی COI (certificate of inspection) در مبدا را صادر می کند
بازرسی پیش از حمل یا (PRE-SHIPMENT INSPECTION) PSI
این نوع بازرسی معمولا به تقاضای خریدار و جهت جلوگیری از کلاهبرداری یا اقدامات متخلفانه فروشنده و اجتناب از آنها انجام می شود. این نوع بازرسی در چهار دامنه مختلف و متنوع و طبق دستورالعمل و قرارداد بازرسی انجام می شود. دامنه این نوع بازرسی در چهار حوزه کمییت، کیفیت، بسته بندی و بارگیری است. از سوی دیگر این نوع بازرسی، به بازرسی چشمی یا ظاهری شهرت دارد و سلامت ظاهری یا فیزیکی کالا کفایت می کند. ارائه دستورالعمل شفاف و دربرگیرنده کلیه موارد و تقاضاهای مشتری امری ضروری و مهم است. در پی این نوع بازرسی، “گواهی بازرسی ” صادر می شود و مورد قبول و پذیرش سازمان استاندارد نیست. این بازرسی معمولا بصورت رندم چک و با نمونه گیری انجام می شود. تعیین مصادیق و انواع فعالیتهای مرتبط با این نوع بازرسی عملا در ضمیمه قرارداد بازرسی انجام می شود. جهت اطلاع از قرارداد بازرسی به بخش قرارداد بازرسی مراجعه نمایید.
به طور کلی عملیات بازرسی پیش از حمل(PSI) معمولا قبل و یا در زمان بارگیری توسط یک موسسه بازرسی مستقل و مورد اطمینان خریدار انجام می‌پذیرد. دلیل مستقل بودن شرکت بازرسی این است که در مبادلات تجاری که از طریق اعتبارات اسنادی انجام می گیرند، شرط وجود اطمینان از اجرای تعهدات فروشنده و خریدار بسیار اساسی است به عبارتی هر یک از طرفین معامله باید اطمینان داشته باشند که در صورت انجام تعهدات خود ، طرف دیگر نیز تعهداتش را انجام خواهد داد. همچنین برای تامین منافع ذینفع کالا ، شرکت بازرسی می تواند پروفرما و اصالت فروشنده را نیز تایید کند.
روش انجام بازرسی قبل از حمل
در ابتدا بازرس بایستی کاملاً از نحوه بازرسی و شرایط تحویل کالا مطلع باشد. یعنی به الزامات قراردادی و درخواست مشتری کاملاً اشراف داشته باشد. این الزامات را می توان در قراردادهای فیمابین سازنده (تامین کننده) و مشتری یافت. معمولاً این الزامات جزء ضمایم قرارداد به صورت های زیر می باشد :بصورت سفارش خرید (Purchase Order) یا درخواست مواد (Material Requisition) یا برنامه آزمون و بازرسی (Inspection and Test Plan: ITP) ویا کتابچه مشخصات فنی (Specification). در واقع بازرس باید محصول را مطابق با الزامات و خواسته های مشتری بررسی و تایید کند و اطمینان حاصل نماید که محصول مورد سفارش کلیه الزامات مشتری را برآورده می سازد.
شرکت های بازرسی مستقل ، تعدادی از کالا ها را بصورت تصادفی مورد بررسی و آزمایش قرار می دهند. بطور خلاصه بازرسی قبل از حمل شامل موارد زیر می گردد :
- بررسی مدارک خرید
- بررسی مدارک کنترل کیفی و بازرسی کالا (جهت انطباق محصول با استاندارد و سفارش)
- بازرسی ظاهری (چشمی) از کالا و اجزای آن (که می تواند شامل بازرسی رنگ نیز باشد.)
- بازرسی کمی و کیفی کالا
- بازرسی بسته بندی کالا
- بازرسی حین بارگیری و نظارت بر بارگیری یا تخلیه کالا
- بازرسی وضعیت بسته‌بندی و نشانه گذاری محموله
- بازرسی کانتینر و سایر وسایل حمل و نقل
- نمونه گیری
- آنالیز آزمایشگاهی یا آزمون‌های مربوطه
- صدور گواهی ترخیص یا گواهی بازرسی
در بازرسی کالا، مهمترین وظیفه یک بازرس،کنترل مدارک فنی ساخت و کنترل کیفیت کالا (انطباق محصول) خواهد بود چرا که در بسیاری از مراحل ساخت و آزمون های مرتبط کالا که قبلاً انجام گرفته است؛ بازرس در آن زمان حضور نداشته است.
باید توجه داشت بازرسی پیش از حمل یکی از حلقه‌های زنجیره تجارت بین المللی می‌باشد. در حقیقت وظیفه بازرس در زمینه بازرسی پیش از حمل این است که محصول را مطابق مدارک مذکور بازرسی نکند؛ به عبارت دیگر باید محصول را مطابق با خواسته‌های مشتری بررسی (Verify) و اطمینان حاصل کند که محصول مورد سفارش کلیه الزامات مشتری را برآورده می‌سازد. درحقیقت الزامات مشتری نسبت به الزامات استاندارد ارجحیت و اولویت بالاتری دارد. البته معمولا الزامات مشتری شامل یک سری الزامات استانداردی هم می‌شود.
مزایای بازرسی قبل از حمل
این روش بازرسی، جلوی ورود کالاهای بی کیفیت که غیر سازگار هستند را کاهش می دهد. این گواهی در بعضی کشورها جهت ترخیص کالا از گمرک ضروری است. همچنین جزو اسناد مهم جهت ارائه به بانک در صورت استفاده از اسناد اعتباری به منظور آزادسازی وجه معتبر است.نکته دیگر، مساله بازرسی در کارخانجات فقط منحصر به بازرسی کالای بخصوص که به بازرس ابلاغ می گردد؛ نیست. با توجه به آنکه طرف های عمده تجارتی ایران در کشورهای مختلف تقریبا ثابت هستند و معمولاً کارخانجات خارجی بطور منظم به ایران جنس صادر می‌کنند؛ لذا بازرسان با تجربه در بایگانی خود برای هر کارخانه پرونده ای تشکیل می‌دهند و وضعیت تولید، دقت کار، صداقت در تهیه و ارائه اسناد، تخصص مسئولین بازرسی، وضعیت آزمایشگاه ها ، نحوه گرفتن نمونه، نحوه نگه‌داری نتایج و سایر نکات مهم در آن کارخانه را برای خود در پرونده یادداشت و اصولاً ارزیابی کلی در مورد هر کارخانه را پیش خود انجام می دهند. ممکن است برای سفارش های کوچک و یا برای همه نوبت های بازرسی در کارخانه، مسئولین مربوطه امکان چنین بازدیدی را فراهم ننمایند؛ ولی حداقل برای یک بار و در صورت تکرار بازرسی در آن کارخانه هر از چند بار، یک بار امکان این بازرسی را فراهم می‌نمایند . بازرس در طول بازدید کلی از کارخانه ، خط تولید ، دستگاههای کنترل کیفیت و نحوه عملکرد مسئولین مربوطه را مدنظر قرار می‌دهد .به هر حال بایستی توجه داشت که در بازرسی پیش از حمل، بکارگیری بازرسان مجرب از اهمیت ویژه ای برخوردار است و بالطبع هزینه های بازرسی پیش از حمل نسبت به بازرسی حین ساخت بالاتر خواهد بود.
اهداف بازرسی پیش از حمل چیست؟
- کمیت و کیفیت کالا را بررسی می‌کند.
- محصولات را برای هرگونه نقص بررسی می‌کند.
- اطمینان از تطابق محصولات با الزامات ایمنی بازار مقصد
- صدور گزارش برای واردات و صورتحساب کالا
بطور کلی فعالیتهای بازرسی پیش از حمل شامل تمامی اقداماتی است که بررسی کمیت ، کیفیت ،قیمت، از جهت نرخ ارز و شرایط مالی و یا طبقه بندی گمرکی کالایی که به قلمرو کشور استفاده کننده صادر می شود مربوط می باشد ، مشروط بر اینکه اقدامات گمرکی کشوری که کالا از آنجا صادر شده صورت گرفته باشد.
بازرسی انطباق کالاهای مشمول استاندارد اجباری COI (certificate of inspection)
بازرسی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و از اوایل دهه ۱۹۸۰ شروع به گسترش کرد و به سرعت در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار گرفت. این موضوع تا آن حد مهم می باشد که در اینکوترمز مورد بررسی قرار گرفته و بعنوان یکی از ۱۰ تعهد مهم طرفین مورد تحلیل و ارزیابی قرار می گیرد. در ابتدا شرکتهای بازرسی فقط به عنوان نماینده خریدار و ایجاد اطمینان از مناسب بودن کیفیت، کمیت و قیمت کالا فعالیت می نمودند. اما در حال حاضر این شرکتها الزامات استاندارد اجباری کالاها را نیز مورد بررسی قرار داده و در واقع بخشی از ماموریت های سازمان ملی استاندارد ایران را که اطمینان از تطابق کالای موضوع تجارت با استانداردهای قابل پذیرش می باشد را نیز انجام می دهند.
واحد بازرسی کالای شرکت بازرسی با در اختیار داشتن شعب و نمایندگی‌های گسترده در خارج و داخل کشور و با استفاده از بازرسان مجرب و کارآزموده، اقدام به انجام کلیه خدمات مرتبط با صدور گواهینامه در حوزه بازرسی کالا در سراسر دنیا می نماید . شرکت بازرسی به عنوان امین خریدار وظیفه بازرسی بر اساس دامنه بازرسی تعیین شده از سوی خریدار را بر عهده دارد.
- برای دریافت سریع گواهی بازرسی کالا در مبدا، کافیست روی یکی از گزینه های زیر کلیک کنید و فرم مربوطه را تکمیل نمایید. (هر فرم فقط 5 دقیقه از وقت شما را می گیرد)